Αεροδρόμιο
Μπήκε στο αεροδρόμιο
με αέρινα βήματα
περνώντας μέσα από λαμπερά φώτα
και διάφανες ανάσες
απόγευμα Μάη 2002.
Σκέφτηκε συγκινημένη·
ολόκληρος ο κόσμος είναι χαρτογραφημένος εδώ,
τόσα όνειρα κοινά στην ανθρωπότητα
ταξιδεύουν στη ματαίωση ή την
πραγμάτωσή τους;
Πήρε τη βαλίτσα της αποφασιστικά.
Ήξερε· ο προορισμός ξεθωριάζει στα
σταυροδρόμια του κόσμου.
Κάτω από τη φευγαλέα της ματιά
υπερηχητικά αεροπλάνα με ασημένια όνειρα
αργά ξεμάκραιναν στον ορίζοντα.
Αέναα καλωσορίσματα. Αέναα αντίο.
Φωνές, ψίθυροι.
Νύχτωνε.
Η λεπτή της φιγούρα απορροφήθηκε
στο μακρινό άπειρο.
Απόψε θα κοιμηθεί
σε άλλη γη, σε άλλη χώρα.
Χίθροου, Λονδίνο
Βίκυ Κατράνα
*
Εικόνα
Δες τις σκιές πως χορεύουν
στη φωτεινή πλευρά του φεγγαριού,
ανάλαφρες γλιστρούν
σε ασημένια μονοπάτια
που οδηγούν στο
ταξιδεμένο άπειρο.
Βίκυ Κατράνα
*
Παλαιότερα, στο δεύτερο βιβλίο μου, έγραφα:
Όμως, ποιος νους μπορεί να είναι συνεπής με την αγάπη; Ποιος νους μπορεί να ξεχωρίσει έναν ενθουσιασμό από μια βαθιά αγάπη; Εγώ ποτέ δεν ήμουν σίγουρος για το θυμικό μου.
Πολλές φορές, σαν μου δινόταν η ευκαιρία, στηλίτευα την λέξη «σχέση» όταν με ευκολία κάποιος την πρόφερε. Η λέξη αυτή έχει ένα απόλυτο βάρος και σχέση υπάρχει όταν δυο άνθρωποι, συγκινούνται με την αφοσίωση αλλήλων. Δεν είναι σχέση όταν ο ένας κατακτήσει τον άλλο και ο άλλος το εκτιμάει σαν μεγαλείο του εαυτού του. Μίλησα πολλές φορές για την αγάπη που υπερβαίνει τον έρωτα. Θέλω να εξηγήσω, ότι εγωισμός και αυταρέσκεια είναι στην πλειονότητα τα εναύσματα μιας έλξης. Μετά από χρόνια έλξεων που φάνταζαν σαν έρωτες, κατέληξα πως η βαθιά αγάπη είναι αυτή που στρώνει το έδαφος για έναν πραγματικό έρωτα. Ότι άλλο, είναι αδύναμο μπροστά στο χρόνο. Και πρέπει να επισημάνω ότι η ζωή είναι χρόνος.
Πριν από κανα δυό-τρεις μέρες, προβλήθηκε στην τηλεόραση ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για την ζωή και το έργο της σπουδαίας Ελληνίδας, Μαρίας Κάλας. Σ’ αυτό περιγράφεται με πιστότητα, όλη της η ζωή και το έργο της και χωρίς ωραιοποιήσεις, όλο το συναισθηματικό της κενό. Βλέποντάς το επιβεβαιώθηκα για τις διαπιστώσεις και τα πιστεύω μου.
Η Μαρία Κάλας, βαθιά αφοσιωμένη στο έργο της, παρέβλεψε όλες τις αγκυλώσεις της εποχής και με μόνον την πίστη στο ταλέντο της, βρέθηκε κυνηγημένη από την Ελλάδα στο Μιλάνο. Εκεί συναντήθηκε με τον ικανό μάνατζερ Μενεγγίνι, που παρά την σχετική εγκατάλειψη του εαυτού της, αυτός διείδε το ταλέντο της, την πίστεψε, ως που την παντρεύτηκε και λειτούργησε ως μέντοράς της. Τα χρόνια που ακολούθησαν, ήταν χρόνια μιας διαρκούς ανοδικής πορείας τις Μαρίας με χωρίς όρια αναγνώρισης.
Όμως αυτή η έλξη που αισθανότανε, δεν ήταν καθώς φαίνεται βαθιά αγάπη. Δεν ήταν έρωτας. Δεν ήταν σχέση, παρα μόνο μια αγκύλωση κάτω από την αναγκαιότητα που επέβαλαν τα πράγματα. Ήταν μια αποδεχτή «φυλακή» για την Μαρία, που όταν ήλθε η ώρα «απέδρασε». Τότε η κοινή γνώμη έδειξε ότι δυσαρεστήθηκε από τα γεγονότα και αυτό γιατί οι αγκυλώσεις της εποχής δέχονταν ότι ο Μενεγγίνι απατήθηκε. Ήταν όμως έτσι; Για να υπάρχει απάτη, πρέπει να υπάρχει συναισθηματική σχέση που αυτή δεν υπήρχε. Μπορώ να πω με βεβαιότητα πως η Μαρία βρέθηκε στην συναισθηματική της αφύπνιση. Φτάνοντας στην κορυφή του ταλέντου της και ξεπερνώντας όλες τις αγκυλώσεις, τότε είδε με καθαρότητα πως της λείπει ο έρωτας. Αυτή η στιγμή της ζωής της, είναι μια στιγμή που οι περισσότεροι περνούμε. Άλλοι την παραβλέπουνε και άλλοι την δέχονται ως την πραγματικότητα.
Στην συνέχεια αφοσιώθηκε στον Αριστοτέλη Ωνάση. Αυτή ερωτεύθηκε παράφορα. Ο Ωνάσης όμως, αυτός που με το επιχειρηματικό του δαιμόνιο είχε κατακτήσει όλες τις βαθμίδες κοινωνικής ανέλιξης, ζητούσε ως σύντροφο την διασημότερη γυναίκα. Στόχευσε στην Μαρία και αυτή γοητευμένη από την προσωπικότητα και ασφαλώς τον πλούτο του, δέχθηκε αυτήν την έλξη σαν μια σχέση ζωής. Δεν ήταν όμως σχέση. Αν και η Μαρία επεδίωκε και πίστευε σε αυτόν τον δεσμό, ο Ωνάσης το έβλεπε σαν ένα ακόμη μεγαλείο του εαυτού του.
Πήρα σαν παράδειγμα αυτή την πραγματική ιστορία, για να πω και να επισημάνω την σύγχυση. Να τονίσω πως ο Έρωτας είναι πάρα πολύ μεγάλο συναίσθημα και πως μόνο όταν είναι η συνέχεια της βαθιάς αγάπης αποθεώνει τον άνθρωπο. Μόνον όταν είναι αμφίδρομος φτάνει στην κορύφωσή του και φαίνεται με την συγκίνηση που κατακλύζει αλλήλους, όταν ό ένας σκέφτεται τον άλλο.
Συνεχίζεται…
ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το δεύτερο βιβλίο μου, έπεσε στο κενό. Δεν το ενέκρινε η λογοκρισία. Όχι αυτή που φαντάζεστε, αλλά η πραγματική λογοκρισία, αυτή που πρέπει πάντα να λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας, όταν ενοχλούνται πρόσωπα. Έστειλα ένα γράμμα που έγραφα «γενηθήτω το θέλημά σου» και έπειτα το βιβλίο το απόσυρα. Τώρα όσα λέω στο δεύτερο, θα επιχειρήσω να σας τα πω χωρίς να θίγονται συγκεκριμένοι άνθρωποι. Ελπίζω ότι θα τα καταφέρω. Καλή ανάγνωση.
Ξύπνησα χωρίς την ένταση της προηγούμενης νύχτας. Είμαι ευδιάθετος αλλά άδειος από συναισθήματα. Ξεκάθαρος μπορώ να πω. Η φόρτιση όλων των προηγούμενων ημερών, είχε σαν αποτέλεσμα, να μην μπορώ να σκεφτώ δημιουργικά για τις επόμενες. Έφυγε η φόρτιση και άνοιξε νέος ορίζοντας. Έτσι βλέπετε ότι είναι οι άνθρωποι. Το «κόλλημα» σε καταστάσεις που δεν είναι αποδεκτές, είναι σαν μια φυλακή του μυαλού. Εγώ το ξεπέρασα και τώρα γράφω. Δεν μείνανε εικόνες ούτε καν σκιές από το πρόσφατο παρελθόν μου. Το μόνο που έμεινε και αυτό σαν γλυκιά ανάμνηση, ήταν τα λόγια μιας θυμόσοφης φίλης μου, που αναρωτήθηκε «μα γιατί;». Οφείλω λοιπόν να δώσω την εξήγηση και να της πω «γιατί υπάρχουν πάντα τα καλύτερα».
Έτσι λοιπόν, με αυτά τα δεδομένα ξεκινάω το τρίτο βιβλίο μου. Ζω με την ελπίδα πάντα, ότι προσφέρω τις σκέψεις μου στους αναγνώστες που τις χρειάζονται. Στους άλλους, έναν προβληματισμό ως μια διελκυστίνδα ανέλιξης.
Ειπώθηκε ευρέως κατά το παρελθόν, ότι είμαι ένας ποιητής του έρωτα και της αγάπης. Ότι είμαι ένας δημιουργός τολμημάτων και ότι οι αναγνώστες μου αισθάνονται, θέλοντας και μη, πως βάζουν το χέρι τους «επί τον τύπον των ήλων». Αυτό είναι μεγάλη ευχαρίστηση για μένα, γιατί πραγματικά επιχειρώ να ξεσηκώσω μια πνευματική επανάσταση, προκειμένου ο κόσμος να απαλλαχτεί από τα «κατά συνθήκη ψεύδη». Από αυτή την κοινωνική ομερτά, που είναι κατά βάση πνευματική.
Θα μου πείτε πως όλα πρέπει να γίνονται φανερά; Η απάντηση είναι δύσκολη. Αλλά θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι όλοι μας ζούμε στο φως. Το σκοτάδι είναι αυτό που μπερδεύει τους ανθρώπους. Είδαμε το φως το αληθινό λέει το κήρυγμα της εκκλησίας μας. Αυτό το φως που διαλύει το σκοτάδι. Η απάντησή μου λοιπόν είναι, πως οφείλουμε να φανερώνουμε όσα περισσότερα μπορούμε και να προσπαθούμε διαρκώς να μπορούμε περισσότερα. Στις συνδιαλλαγές που κάνουμε, να ξέρουμε και εμείς τι έχουμε, αλλά και ο άλλος να ξέρει ποιόν έχει μπροστά του. Να υπάρχει μία καθαρότητα για να μπορούμε να βλέπουμε. Εδώ έχω να πω, από την πείρα της ίδιας της ζωής μου, ότι ενώ έδειχνα την ειλικρίνεια, σκόνταφτα πάντα στον κρυμμένο εαυτό του συνομιλητή μου. Ενώ δεν έκρυβα, και ούτε ποτέ πρόκειται να κρύψω τα συναισθήματά μου, οι συνομιλητές μου το εκλάμβαναν σαν τέχνασμα επικοινωνίας. Και τίθεται το ερώτημα: Ποιανού είναι το λάθος;
Βλέπετε πόσο βαθύ είναι το πρόβλημα;
Δεν θέλω όμως να σταθούμε εδώ. Θέλω να πούμε για όσο περισσότερα πράγματα γίνεται, ώστε να κατανοήσουμε ποιοι είμαστε στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Βέβαια, χωρίς το συναισθηματικό υπόβαθρο, το έργο που επιχειρώ καθίσταται γιγάντιο. Είναι μια δοκιμασία που, αν καταφέρω να την ξεπεράσω, θα μείνει ως έργο ζωής.
Ας πιάσουμε λοιπόν, ένα-ένα τα θέματα που καίνε.
Πρώτο θεωρώ, την έλξη που αισθάνονται οι άνθρωποι και που οδηγεί στην σύναψη των σχέσεων μεταξύ τους. Για κάποιους τα γεγονότα φωνάζουν. Λένε ότι προδιαγράφουν τις επόμενες καταστάσεις. Πιστεύω ότι στην πλειονότητα έτσι συμβαίνει. Δεν μπορούμε όμως να μην λάβουμε υπ’ όψιν μας, ένα περίεργο σθένος που διακατέχει κάποιους. Ο συσχετισμός τους με άλλον άνθρωπο, δείχνει να είναι κάτι πρωτόγνωρο. Και είναι λογικό μπροστά στο άγνωστο να εγείρεται και ο φόβος. Φόβος που μπορεί να έχει τις ρίζες του, στον τρόπο σκέψης. Όχι στις ίδιες τις σκέψεις αλλά στον τρόπο που τις συλλαμβάνουμε. Π.χ. όταν η επικοινωνία είναι ελλιπής, ή όταν το πρότυπο δεν προσομοιάζει με το ιδανικό. Όταν ακόμη θα πρέπει να αλλάξουμε τα όνειρά μας. Όλα αυτά μπορεί να μπερδέψουν τον άνθρωπο και να τον οδηγήσουν στην απόρριψη.
Εγώ προσωπικά, βίωσα μια περίεργη απόρριψη. Ενώ ήμουνα αποδεκτός καθ’ όλα, όταν φθάσαμε στον Ρουβίκωνα και έπρεπε να γίνει το πέρασμά του, επικράτησε η άρνηση. Ίσως να ήταν απαραίτητη η υπέρβαση της σκέψης, γιατί από την μια η ηλικία από την άλλη η κοινωνική μου κατάσταση, δεν ενέπνεε όσο έπρεπε. Η πνευματική μου συμπεριφορά, φάνηκε λίγη μπροστά στον ανήφορο της ζωής. Προτίμησε να υπάρχω στη ζωή της, ως ένας νους που σκέφτεται και ανοίγει τους δρόμους. Πόσο όμως αυτή η κατάσταση μπορεί να διαρκέσει; Πόσο βάθος μπορεί να έχει; Ο νους μου είναι δύσκολο να απαντήσει σ’ αυτά τα ερωτήματα. Ίσως να πρέπει να ερωτηθεί η ίδια. Και επειδή κάθε απόρριψη συνοδεύεται με την απομάκρυνση των ανθρώπων, εγώ εκπλήσσομαι που ζητάει να συνεχίσει η σχέση μας, όπως ήταν και πριν. Περίεργα πράγματα.
Κανείς δεν πρόκειται να σε κατηγορήσει για κάτι που δεν έκανες.
Ακούμε πολλές φορές, κάποιους να γίνονται μάντεις κακών. Στην πλειονότητά τους επαληθεύονται και μερικοί κομπάζουν για το πνεύμα τους. Αλλά τα απραγματοποίητα είναι πολλαπλάσια όσων πραγματοποιούνται. Η ικανοποίηση για αυτά που λέμε, είναι πραγματική μόνο όταν προβλέπουμε την δημιουργία. Εκεί είναι το δύσκολο και αυτό είναι το δημιουργικό. Το άλλο μόνον σαν ανεύθυνη πρόβλεψη μπορεί να εκληφθεί.
Στέκομαι στο ότι μου είπε ότι δεν ανέχεται να την πνίγουν οι σχέσεις. Αυτό είναι απόλυτα σωστό, μα εγώ δεν θεωρώ σχέση το πνίξιμο κανενός. Πολλές φορές έχω πει πως «η αγάπη είναι ελευθερία» και πως κάθε παρέκκλιση από αυτή τη ρήση, είναι ένα μεγάλο λάθος. Αν κάποιος νομίζει ότι είναι αλυσοδεμένος, ιερή υποχρέωση έχουμε να δείξουμε την πρέπουσα ευαισθησία και να απομακρυνθούμε.
Οι άνθρωποι δεν είναι λάφυρα και οι ψυχές τους δεν είναι σκλάβοι. Στοιχειωδώς πρέπει αυτό να το καταλάβουμε όλοι. Και η ελευθερία δεν προσμετρείται με χατίρια ή άλλες «μεγαθυμίες». Προσμετρείται από μια στάση ζωής που έχουμε επιλέξει και που φαντάζει σαν μέγιστη ηθική αξία.
Μου είπε επίσης, ότι θα αναγκαστεί να με προσπεράσει, έννοια που εγώ της δίδαξα. Δεν ξέρω τι θα την αναγκάσει για κάτι τέτοιο. Πάντως αν κρίνεται απαραίτητο, μέσα στη λύπη μου, μία χαρά θα κυριαρχήσει. Και αυτό γιατί τα λόγια μου δεν πήγανε χαμένα.
Και όσο προχωρώ ψηλαφίζοντας τα πράγματα, μια ρήση, ένας στίχος του Κων/νου Καβάφη έρχεται στο νου μου: «Μα για Λακαιδεμονίους να μιλούμε τώρα;»
Αυτά σαν απάντηση, πρώτα στον εαυτό μου.
Συνεχίζεται…
Αν ήξερα το μέλλον μου
Σκιές δεν θα ‘χαν δράσει
Ο δρόμος μου μια δρασκελιά
Και τα σημάδια της σιωπής
Αυτόν τον έωλο κόσμο μου
Δεν θα ‘χανε διχάσει.
Αν ήξερα τι θα συμβεί η στράτα μου ευθεία
Και μια σειρά αμαρτήματα του πόθου ευτυχία
Αν ήξερα τι θα συμβεί ο πόνος θα ‘χε χάσει
Και στων ονείρων τις στιγμές, τραγούδια θα ‘χε φτιάσει
Αν ήξερα τι θα συμβεί
Εσύ, εγώ και οι ουρανοί
Τον χρόνο τον περίφημο
Θα είχαμε δικάσει.