Archive of "ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ" Category
7 Αυγούστου 2013 // Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Συνέδριο Φιλοσοφίας: Κοσμοπολιτισμός και φιλοσοφία
Συνέδριο Φιλοσοφίας: Κοσμοπολιτισμός και φιλοσοφία
Ομιλία του γερμανού φιλοσόφου Γιούργκεν Χάμπερμας στη σημερινή συνεδρία
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 06/08/2013 14:44
Γιούργκεν Χάμπερμας: Μόνο η πολιτική αλληλεγγύη βάζει φράγμα στις αγορές
Βαρυσήμαντη ομιλία του γερμανού «ροκ σταρ» της φιλοσοφίας στο Παγκόσμιο Συνέδριο Φιλοσοφίας στην Αθήνα
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 05:45
Θεωρεί εαυτόν βέρο «κοσμοπολίτη». Όμως ο όρος αυτός είναι πολιτικά «φλου» και «λίγος» για τον «Καντ» της εποχής μας Γιούργκεν Χάμπερμας. Γι αυτό και στη συνεδρία της Τρίτης στο Παγκόσμιο Συνέδριο Φιλοσοφίας στην Άουλα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έγινε προς τιμήν του με θέμα τον «κοσμοπολιτισμό», προτίμησε να αναφερθεί σε μια πολύ πιο φιλόδοξη πρόκληση: τη «θεσμοποίηση του διεθνούς δικαίου» και τη συναφή δημοκρατική της νομιμοποίηση. Μόνο με το συνδυασμό τους, τόνισε, μπορεί να «εξημερωθεί» η πολιτική εξουσία και να επεκταθούν η δημοκρατία και το δίκαιο πέρα από τα εθνικά σύνορα.
Στη σημερινή παγκόσμια κοινωνία, είπε, «ακόμα και οι υπερδυνάμεις χάνουν τη λειτουργική αυτονομία τους σε σημαντικά πολιτικά πεδία». Ο λόγος: Ούτε κι αυτές μπορούν να λύσουν μόνες τους μια σειρά από προβλήματα – πολιτικά, οικολογικά, κοινωνικά. Αυτό εξηγεί τη συνεχή αύξηση των διεθνών οργανώσεων και οργανισμών. Και το ίδιο εξηγεί επίσης τη συνεχή απώλεια της κυριαρχικότητας των κρατών.
Όμως η αυξανόμενη διεθνής συνεργασία έχει κυρίως εξορθολογιστικό χαρακτήρα, όχι εκπολιτιστικό. Κι αυτό επειδή δεν είναι πολιτικά νομιμοποιημένη μέσα από τον έλεγχο και τις αποφάσεις των πολιτών. Η λεγόμενη «παγκοσμοποιημένη διακυβέρνηση» είναι μόνο «η ευφεμιστική ονομασία για τον αντιδημοκρατικό χαρακτήρα της θεσμοποίησης των διεθνών σχέσεων». Με αποτέλεσμα ένα όλο και ισχυρότερο τρεντ προς την τεχνοκρατία και την «έλλειψη αλληλεγγύης».
Αυτά τα αρνητικά φαινόμενα είναι ορατά όχι μόνο σε χαλαρές συνεργασίες κρατών, όπως στο πλαίσιο των G20, αλλά και σε θεσμικά συγκροτημένες διακρατικές ενώσεις, όπως η ευρωζώνη. Μέχρι σήμερα, τόνισε, η Νομισματική Ένωση δεν κατάφερε ολοκληρωθεί πολιτικά και να εφαρμόσει κοινή οικονομική πολιτική με τους προσήκοντες θεσμούς. Η πολιτική, δηλαδή η συνειδητή οργανωμένη δράση, παρέμεινε υποταγμένη στις «τυφλές δυνάμεις» του χρηματιστικού κεφαλαίου – με αποτέλεσμα, η ευρωζώνη να παραπαίει από τότε που εκδηλώθηκε η οικονομική κρίση.
«Υπό την ηγεσία της γερμανικής κυβέρνησης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβάλλει σε κάθε χώρα να λύνει μόνη της το δημοσιονομικό της πρόβλημα» είπε. Με μοιραία συνέπεια, πρόσθεσε, την κατάρρευση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και των δημόσιων υπηρεσιών των υπερχρεωμένων κρατών – και δη αποκλειστικά εις βάρος των ασθενών οικονομικών στρωμάτων.
Η έλλειψη αλληλεγγύης έχει σύστημα: «Ο Κώστας Σημίτης δήλωσε πρόσφατα ότι η αλληλεγγύη δεν αρέσει πολύ στο πρόγραμμα ορισμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης» υπενθύμισε. Παρόλο που ο πρώην έλληνας πρωθυπουργός κάθεται σε «ένα γυάλινο πύργο», πρόσθεσε, (σ.σ.: και γι αυτό θα έπρεπε να αποφεύγει τους πετροβολισμούς) «η αντίληψή του περί αλληλεγγύης είναι μάλλον σωστή».
Σε κάθε περίπτωση, τόνισε, είναι αναγκαία μια νέα αντίληψη περί αλληλεγγύης, που δεν θα στηρίζεται σε κούφιες εκκλήσεις, αλλά θα έχει, μεταξύ άλλων, σταθερό φιλοσοφικό υπόβαθρο.
Για να την καθορίσει, ο Χάμπερμας έκανε μια βασική διάκριση ανάμεσα στην «εθιμική» και την «πολιτική» αλληλεγγύη.
Η πρώτη, είπε, πηγάζει από τις «προ-πολιτικές», ή «οργανικές» (συνήθως οικογενειακές) σχέσεις των «περίπου νατουραλιστικών οικονομιών», που στηρίζονται στην αρχή της ατομικής ανταποδοτικότητας – ο ένας συγγενής βοηθά εν ανάγκη τον άλλο, η βοήθεια δεν είναι δηλαδή συλλογικά οργανωμένη.
Η δεύτερη, πρόσθεσε, προϋποθέτει μια πολιτικά οργανωμένη κοινωνία, συνήθως ένα κράτος, στο οποίο η «πολιτική» αλληλεγγύη έχει συλλογικό χαρακτήρα, που εκφράζεται σε θεσμούς – κοινωνικές ασφαλίσεις, δημόσια υγεία, δημόσια εκπαίδευση, κλπ.
Μπορεί η δεύτερη (πολιτική) αλληλεγγύη να μην έχει τη «φυσική» δύναμη της πρώτης, είναι όμως πιο «επιθετική» και «κοιτά προς τα εμπρός» ζητώντας από κάθε κράτος να «εξαργυρώσει» την υπόσχεση που δίνει η «νομιμοποιητική του αξίωση». Αυτό γίνεται ακόμα πιο επιτακτικό σε εποχές κοινωνικού και οικονομικού εκσυγχρονισμού.
Αυτή ακριβώς η αντίληψη περί «πολιτικής» αλληλεγγύης πρέπει, σύμφωνα με τον ίδιο, να εφαρμοστεί τώρα (αλλά σε πολύ ευρύτερη κλίμακα) και στην ευρωζώνη. Οι πολίτες της «πρέπει να πιέσουν για μεγαλύτερη πολιτική ολοκλήρωση» τόνισε. «Με στόχο την επέκταση του ελέγχου τους πάνω στις περίπου νατουραλιστικές οικονομικές δυνάμεις (σ.σ.: δηλαδή τις τράπεζες, κλπ.) και την αποκατάσταση της δημοκρατικής ισορροπίας ανάμεσα στην πολιτική και τις αγορές».
Πλήθος κόσμου περιστοίχιζε τον Γιούργκεν Χάμπερμας το μεσημέρι της Τρίτης 6 Αυγούστου στην είσοδο του αμφιθεάτρου AULA της φιλοσοφικής σχολής. Ο γερμανός «ροκ σταρ» της φιλοσοφίας βρίσκεται στην Ελλάδα στο πλαίσιο του μεγάλου συνεδρίου για τη φιλοσοφική σκέψη και η Τρίτη ήταν αφιερωμένη ειδικά σε αυτόν. Τίτλος της συνεδρίας, «Κοσμοπολιτισμός σήμερα».
Στο πρώτο μέρος της συνεδρίας ο Γ. Χάμπερμας που είναι εναντίον της δημιουργίας «πλανητικού κράτους», μίλησε για τον πολλαπλό ρόλο του Ευρωπαίου σήμερα. Ως πολίτης ενός κράτους εξακολουθεί να έχει μεγάλο ρόλο. Ως πολίτης της Ευρωπαϊκής Ενωσης ο ρόλος του είναι μικρότερος. Και ως πολίτης «συνεργασίας κρατών» δεν έχει καθόλου λόγο. Ενα παράδειγμα που ο Χάμπερμας έφερε είναι του G20.
Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας του, ο γερμανός φιλόσοφος αναφέρθηκε στην έννοια της αλληλεγγύης και την διαμόρφωσή της στο πέρασμα του χρόνου. Από την «πρωτόγονη», προ- πολιτική μορφή της, σε πολιτική, μια αλληλεγγύη που στηρίζεται στους πολιτικούς θεσμούς και σε ένα είδος «συνειδητών αποφάσεων των πολιτών».
ΔΗΜΟΣΊΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΣ “ΤΟ ΒΗΜΑ” ΣΤΙΣ 6/8/1913
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ, ΔΙΑΝΟΗΣΗ
1 Απριλίου 2012 // 3.673 Comments »
Η «μούσα» των μεγάλων Ελλήνων και ξένων συνθετών, η Μαρία Φαραντούρη, θα συναντηθεί με έναν από τους πιο αξιόλογους συνθέτες και ερμηνευτές της νεότερης γενιάς, τον Χρήστο Θηβαίο, στις 7 Απριλίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Οι δυο τους θα παρασύρουν το κοινό σε ένα ταξίδι υψηλής μουσικής, ποίησης και συναισθημάτων, ερμηνεύοντας τραγούδια από το ελληνικό αλλά και το ξένο ρεπερτόριο και αποκαλύπτοντας το κοινό στίγμα της μουσικής παρακαταθήκης τους.
Τι κοινό έχει η Μαρία Φαραντούρη με τον Χρήστο Θηβαίο, με τον οποίο θα μοιραστεί τη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής σε λίγες ημέρες.
Μας ενώνει το ίδιο το τραγούδι. Το καλό τραγούδι το οποίο είναι εμπνευσμένο από τους στίχους των μεγάλων ξένων αλλά και Ελλήνων ποιητών. Μας ενώνουν οι μεγάλοι συνθέτες και ποιητές που έχουμε ερμηνεύσει και οι δύο, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης και κυρίως ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Νίκος Καββαδίας, ο Κώστας Τριπολίτης, ο Μπέρτολντ Μπρεχτ. Ο Χρήστος Θηβαίος είναι ένας πολύ καλός συνθέτης κι ένας εξαιρετικός ερμηνευτής με τον οποίο μοιράζομαι την ίδια αγάπη για το καλό τραγούδι. Κι αυτά τα κοινά στοιχεία μας προκύπτουν μέσα από αυτή τη συνεργασία μας, την οποία ελπίζω να απολαύσει και ο κόσμος όσο την απολαμβάνουμε κι εμείς.
Σας αρέσει να συνεργάζεστε με καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς;
Μου αρέσει πολύ γι’ αυτό και το επιδιώκω. Μέσα από αυτές τις συνεργασίες κερδίζουν και οι δύο πλευρές. Οι νεότεροι καλλιτέχνες κερδίζουν από μένα την εμπειρία μου κι εγώ από εκείνους τη νέα οπτική που δίνουν στα τραγούδια. Πριν από λίγο καιρό συνεργάστηκα με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, τώρα με τον Χρήστο Θηβαίο. Και αυτές είναι συνεργασίες που έχουν ουσία γιατί προκύπτουν πράγματα καινούργια.
Τι θα παρουσιάσετε στη συναυλία του Μεγάρου;
Θα παρουσιάσουμε τραγούδια διαχρονικής αξίας μεγάλων συνθετών και ποιητών: Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Χατζιδάκι, Θάνου Μικρούτσικου, Κουρτ Βάιλ, Λούτσιο Ντάλα, σε στίχους σημαντικών στιχουργών και ποιητών όπως ο Νίκος Καββαδίας, ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Κώστας Τριπολίτης, ο Μάνος Ελευθερίου, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, ο Ναζίμ Χικμέτ. Εγώ θα αποδώσω, μεταξύ άλλων, τα «Ποιος τη ζωή μου», «Το γελαστό παιδί» και «Δρόμοι Παλιοί» του Μίκη Θεοδωράκη, τον «Κεμάλ» του Μάνου Χατζιδάκι, το «Αντινανούρισμα» της Ελένης Καραΐνδρου, την «Ελένη» του Θάνου Μικρούτσικου και άλλα κομμάτια του που θα προσεγγίσω ερμηνευτικά για πρώτη φορά. Σε αυτή τη συναυλία έρχομαι πιο κοντά από ποτέ με το ρεπερτόριο του Θάνου Μικρούτσικου, του σημαντικού αυτού συνθέτη, που όπως ακριβώς και ο Μίκης Θεοδωράκης έχει χρησιμοποιήσει στη μουσική του τον νου και την ψυχή γι΄αυτό και τα έργα του αποτελούν σχολή. Να σημειώσω ότι στο μεγαλύτερο μέρος της συναυλίας θα βρίσκομαι μαζί στη σκηνή με τον Χρήστο Θηβαίο και θα μοιραζόμαστε τα τραγούδια. Και αυτό νομίζω ότι έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Είστε ερμηνεύτρια κορυφαίων δημιουργών από τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι μέχρι τον Κουρτ Βάιλ και τον Λούτσιο Ντάλα. Εάν σας ζητούσαν να επιλέξετε τον αγαπημένο σας συνθέτη, τι θα απαντούσατε;
Ολους τους δημιουργούς με τους οποίους έχω συνεργαστεί τους αγάπησα. Βέβαια η σχέση μου με τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι θα είναι πάντα διαφορετική. Αυτοί θα είναι για πάντα οι «πνευματικοί μου γονείς». Μαζί τους ξεκίνησα, έκανα τα πρώτα μου βήματα, μυήθηκα στην τέχνη της μουσικής.
Στο παρελθόν έχετε πρωτοσταστήσει μέσα από τα τραγούδια σας σε σημαντικούς αγώνες. Στη σημερινή δύσκολη εποχή που περνά η χώρα, η Μαρία Φαραντούρη είναι διατεθειμένη να μπει μπροστά και να παλέψει γι’ αυτά που πιστεύει;
Τώρα είναι ο καιρός να πρωτοστατήσουν οι νέοι άνθρωποι. Και είμαι σίγουρη πως θα το κάνουν. Το βλέπω να γίνεται στην τέχνη του δρόμου, ακόμη και στο Διαδίκτυο. Βέβαια είναι ακόμη πολύ νωρίς για να δούμε τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών. Αυτή τη στιγμή ζούμε τα γεγονότα. Αργότερα, θα γίνει η ιστορική καταγραφή αυτών των γεγονότων μέσα από την τέχνη. Και πιστεύω πως κάποτε θα ακούμε τραγούδια που θα μας θυμίζουν όλα αυτά που συνέβησαν στην εποχή που ζούμε σήμερα.
Πώς νιώθετε ως πολίτης της σημερινής Ελλάδας του μνημονίου; Είστε αισιόδοξη για το μέλλον;
Οπως κάθε Ελληνας και Ελληνίδα έτσι κι εγώ νιώθω σοκ και οργή. Σοκ γι’ αυτή την πρωτοφανή κατάσταση την οποία πριν από κάποια χρόνια ούτε που μπορούσαμε να φανταστούμε. Και οργή για τις δύσκολες πραγματικά στιγμές που περνούν συνάνθρωποί μας οι οποίοι παλεύουν για να επιβιώσουν. Δεν πρέπει όμως να χάνουμε την αισιοδοξία μας. Πρέπει να απαιτήσουμε από την πολιτική και τους πολιτικούς να λύσουν άμεσα τα βασικά προβλήματα και να κινηθούν προς διαφορετική κατεύθυνση.
Η τέχνη μπορεί να συνυπάρξει με την πολιτική;
Από μια πλευρά η τέχνη κάνει πολιτική καθώς παράγει πολιτισμό. Και ο πολιτισμός είναι από τις βασικές πτυχές της πολιτικής. Από την άλλη η τέχνη δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πολιτική και να λύσει τα προβλήματα. Μπορεί όμως να εμπνεύσει, να ανακουφίσει, να ξεσηκώσει…
Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΛΟΪΝΤ
Στη δύσκολη αυτή περίοδο για τη χώρα μας, η Ελλάδα, η μουσική και ο πολιτισμός της ταξιδεύουν σε ολόκληρο τον κόσμο μέσα από τη μοναδική φωνή της Μαρίας Φαραντούρη έτσι όπως ακούγεται στο διπλό άλμπουμ με τίτλο «Athens Concert», που δημιούργησε με τον «πατέρα της γουόρλντ μουσικής σκηνής», τον θρυλικό Αμερικανό σαξοφωνίστα Τσαρλς Λόιντ. To ρεπερτόριο του άλμπουμ, που κυκλοφορεί διεθνώς από την «ECM», περιλαμβάνει συνθέσεις των Λόιντ, Θεοδωράκη, Καραΐνδρου, Κυπουργού αλλά και παραδοσιακά τραγούδια από την Ηπειρο, τα Δωδεκάνησα, τη Σμύρνη και τον Πόντο: Το επόμενο χρονικό διάστημα η Ελληνίδα ερμηνεύτρια θα βρεθεί στις ΗΠΑ για συναυλίες με τον Τσαρλς Λόιντ.
Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ 1/4/2012
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
31 Μαρτίου 2012 // 3.832 Comments »
To Tvxs.gr δημοσιεύει μια συγκλονιστική επιστολή που έστειλε στον
καθηγητή του Χριστόφορο Βερναρδάκη, ένας παλιός φοιτητής του, που
σήμερα, μετά τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Εσσεξ
στη Μεγ. Βρετανία, εργάζεται σε εργοστάσιο της Γερμανίας. Ιδού η
…ανταπόκριση του…
Γεια σου Δάσκαλε,
Με αφορμή την ιστορική εμφάνιση σου στο φύλλο των εργαζομένων της
Ελευθεροτυπίας, πήρα το θάρρος να σου στείλω αυτό το mail, εκφράζοντας
κάποιους προβληματισμούς σε συνδυασμό με μια παράθεση απόψεων και
συμπερασμάτων απο τη γερμανική κοινωνία, όπου βρίσκομαι και εργάζομαι.
Πράγματι, η απουσία μου (φυσική και μόνο) απο την εξελισσόμενη
ελληνική κοινωνία με λυπεί βαθύτατα και ιδιαίτερα η απουσία μου απο
τους δρόμους, όπου κατά τη γνώμη μου δίνεται μια τεράστια μάχη
πρωτίστως συνειδησιακή (προσπάθεια ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας)
και δευτερευόντως πολιτική, αλλά οι εξελίξεις στη γερμανική κοινωνία
είναι επίσης μεγάλες και θα επεκταθώ σε αυτό στη συνέχεια.
Δεν ξέρω αν γνωρίζεις, αλλά δουλεύω σε ένα εργοστάσιο (ως ανειδίκευτος
εργάτης) στο Dachau, με ελαστικό ωράριο και συνθήκες σχεδόν τραγικές.
8,5 ώρες την ημέρα, απο τις οποίες πληρωνόμαστε τις 8 και τη Παρασκευή
6 ώρες. Πολλοί εργάζονται για 400ευρώ και ή τα υπόλοιπα τα παίρνουν
μαύρα ή απλά εργάζονται 30 ώρες το μήνα. Πολλοί εξ αυτών είναι και
Γερμανοί, άλλοι έχουν βρει αυτήν την εργασία απο Zeitfirma (είναι
εταιρίες ενοικίασης εργαζομένων όπου αν για παράδειγμα δουλεύουν με
10ευρώ την ώρα τα 2 απ’ αυτά τα παίρνει η εταιρία).
Με λίγα λόγια δεν υπάρχει καν συλλογική σύμβαση εργασίας παρά μόνο
προσωπικά συμβόλαια. Όταν αναρωτήθηκα πως γίνεται τόσα χρόνια να έχουν
παγώσει τους μισθούς και να έχουν ελαστικοποιήσει τόσο την αγορά
εργασίας σε μια συζήτηση με Γερμανό εργάτη μου είπε ότι έφταιγε η
ανεργία και τα ξεπουλημένα συνδικάτα. Το αστείο είναι πως μας έχουν
παραδώσει και μια λίστα απο πράγματα που απαγορεύεται να κάνουμε (όπως
να μη βάζουμε το χέρι μας σε κινούμενη μηχανή) αλλά ουσιαστικά
απαιτούν να κάνουμε, έχοντας υπογράψει πρώτα πως απαγορεύεται και σε
περίπτωση εργατικού ατυχήματος η εταιρία δεν φέρει καμιά ευθύνη.
Παλαιότερα, συνάδελφοι που δουλεύουν χρόνια εκεί (άνω των 20) μου
είπαν πως αυτή η δουλειά που κάνουμε τώρα είναι (Akkord Arbeit) και
πληρώνεται με 75% παραπάνω, αλλά όλα αυτά έχουν καταργηθεί, επίσης οι
υπερωρίες πληρώνονται όταν συμπληρώσεις άνω των 50 ωρών (με 38 ώρες τη
βδομάδα σταθερή εργασία). Πρώτη φορά εκλέχτηκε απο το τμήμα παραγωγής
ο επικεφαλής του συνδικάτου και γίνονται τεράστιες διαπραγματεύσεις να
ανακτήσουμε δικαιώματα που είχαμε πριν. Προσπαθώ να συμμετέχω όσο πιο
πολύ μπορώ και προς τιμήν τους λαμβάνουν υπόψιν τους μερικές μου
επισημάνσεις.
Τώρα απο πρώτη του Ιανουαρίου δεν χρειάζεται την Παρασκευή να
δουλεύουμε 2 ώρες επιπλέον χωρίς πληρωμή (!!!!) και για πρώτη φορά
πήραμε αύξηση 3%, αλλά είναι πολύ δύσκολο να πιέσουμε εντονότερα γιατί
η εθνική ανομοιογένεια του εργατικού δυναμικού είναι τεράστια και οι
φόβοι μεγάλοι. Επικεφαλής είναι Γερμανός ( απο τους λίγους με
κοινωνική συνείδηση και τα άλλα μέλη απο Γκαμπια, Σρι Λανκα και
Τουρκια). Ο εργοδότης απειλεί συνέχεια με μετακόμιση στην Τσεχία
αφήνοντας μας άνεργους ή μας ενημερώνει πως «μπαίνει μέσα», ενώ η
υπεραξία είναι απίστευτα μεγάλη. Την έχω υπολογίσει κουτσουρεμένα και
είναι η εξής: σε 8 ώρες δουλειά, οι 6 πάνε στον εργοδότη, η 0,5 στο
κράτος και η 1,5 την καρπώνεται ο εργάτης (με τα δικά του στοιχεία
κέρδους)…
Αναρωτήθηκα γιατί συμβαίνει αυτό σε μια κοινωνία ευημερούσα.
Γνωρίζοντας τα προβλήματα ένωσης της Γερμανίας και τη χρόνια ανεργία
(άνω του 9% για χρόνια) δεν δικαιολογούσαν τέτοιες εργασιακές σχέσεις
και μάλιστα σε ένα κράτος του Βιλλυ Μπραντ που ήταν πράγματι
κοινωνικό. Έτσι άρχισα να συζητώ με Γερμανούς γι’ αυτήν την ηττοπάθεια
του εργατικού κινήματος.
Ανακάλυψα ότι υπάρχει μια τρομερή απάθεια ανάμεσα στους εργαζόμενους
(κυρίως μεσαίας τάξης) και το απέδωσα στην ελλιπή ενημέρωση άλλα και
στη στροφή του SPD τελευταία χρόνια.
Δυστυχώς ανακαλύπτω πως ανάμεσα στους Γερμανούς αναπτύσσεται έντονα
μια εθνική ανάταση που υπερκαλύπτει την κοινωνική συνείδηση. Η χρόνια
προπαγάνδα της Bild, η οποία είναι η πρώτη σε πωλήσεις εφημερίδα
κυρίως επειδή είναι πιο φθηνή (!!!) έχει κάνει καλά τη δουλειά της. Η
παιδεία επίσης των Γερμανών τείνει να δημιουργεί εργατικούς υπάκουους
και αυταρχικούς πολίτες
(wer nur den lieben langen Tag, ohne Plag, ohne Arbeit verplempert,
wer das mag, der gehört nicht zu uns – όποιος σπαταλά την ωραία μέρα
χωρίς μόχθο και χωρίς δουλειά και σε όποιον αρέσει αυτό το πράγμα, ΔΕΝ
ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΜΑΣ) και (wer die pfennige nicht ehrt, ist des Talers auch
nicht wert, το οποίο σημαίνει όποιος δεν τιμά τα cent, δεν είναι άξιος
για λεφτά). Τα παραπάνω είναι παιδικά τραγούδια τα οποία μαθαίνονται
στα παιδιά στο σχολείο.
Τις προάλλες είχε έρθει ένας καινούργιος απο το Θιβέτ στη δουλειά και
προϊστάμενοι τον έπιασαν να κάνει λάθος. Η τιμωρία του; Να προσπαθεί
να φτιάξει κάτι που είναι χαλασμένο και χρειάζεται μηχανικό. Το
χειρότερο είναι πως αυτοί το ήξεραν και κάθονταν στη γωνιά και
γελούσαν. Τι νόημα είχε όλο αυτό; Και έχω δει και ακούσει πολλά τέτοια
περιστατικά, διαπιστώνοντας ότι οι Γερμανοί έχουν την έννοια της
τιμωρίας μέσα τους.
Προφανώς δεν αναφέρομαι στο σύνολο και σε απόλυτο βαθμό αλλά σε
γενικές διαπιστώσεις νοοτροπίας. Ο διαρκής ύμνος της αποταμίευσης και
η παντελής έλλειψη αισθητικής (κτίρια, ρούχα, διασκέδαση) καθιστούν
μια κοινωνία βαρετή και μερικές φορές αποπνικτική, συγκριτικά με τη
βρετανική και την ελληνική. Όποια διαφήμιση και να δω αναφέρεται σε
φθήνια (billig) ή σε αποταμίευση (sparen) και αυτή είναι η φυλακή
τους…
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
21 Φεβρουαρίου 2012 // 2.554 Comments »
|
|
Του Etienne Roland, στη γαλλική “Le Monde” –
Νιώθω βαθιά ταπεινωμένος, ως φιλέλληνας, όταν μια εφημερίδα τολμά να βάλει τίτλο πως η Ελλάδα είναι «μια χώρα ίσως λιγότερο “ευρωπαϊκή” απ’ ό,τι φαίνεται» κι όταν το περιεχόμενο αυτού του άρθρου είναι κακή σύνοψη μιας ιστορίας την οποία οι συντάκτες δεν έχουν ζήσει. Νιώθω ταπεινωμένος, ως Γάλλος, που…. συμπατριώτες μου πληγώνουν με τέτοιο τρόπο την ιστορία και τροφοδοτούν τον μύθο του ψεύτη και πονηρού (poniros στο πρωτότυπο) Έλληνα.
Αν λοιπόν δεν είναι η Ελλάδα ευρωπαϊκή χώρα, ποιος αξίζει αυτόν τον τίτλο; Ο γερμανός βάρβαρος ή η ύπουλη Αλβιών, την οποία ο μεγαλύτερος ποιητής της, ο Βύρωνας, κατηγορούσε ήδη για λεηλασία της χώρας του Ομήρου; Περισσότερο ευρωπαϊκή η Αγγλία, που δεν επιθυμεί καμία ευρωπαϊκή αλληλεγγύη – και κυρίως όχι εκείνη που θα της κόστιζε χρήματα; Δεν είναι αυτή η χώρα που επανέφερε στην Ελλάδα τον στρατό και τον βασιλιά στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, πυροδοτώντας έναν κατακλυσμό που η Ελλάδα έμελλε να πληρώσει πολύ ακριβά, μια χώρα που μπορεί εντούτοις να υπερηφανεύεται για την αντίσταση την πιο υποδειγματική απέναντι στον Ναζί κατακτητή. Η ιδέα της Ευρώπης δεν έχει και πολλά χρόνια ζωή, αμφιβάλλω αν μπορούμε να διανέμουμε διπλώματα ευρωπαϊκότητας. Τόσο η ιδέα όσο και το γεωγραφικό της περιεχόμενο είναι προς οικοδόμηση και όχι ένα ακέραιο δεδομένο.
Ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν έβαλε την Ελλάδα στην Ευρώπη διότι, λέει, από αυτή τη χώρα έρχονταν η δημοκρατία και ο πολιτισμός. Έστω, αν και μπορεί κανείς να πει πολλά για αυτή την αθηναϊκή δημοκρατία, την οπαδό της δουλείας, την ιμπεριαλιστική … Αλλά ο τόνος τοποθετείται εσφαλμένα, διότι το πρόβλημα δεν είναι να μάθουμε πού γεννήθηκε η δημοκρατία, το πρόβλημα είναι να αναγνωρίσουμε ότι ο ελληνικός ή, καλύτερα ας πούμε, ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός είναι το μόνο κοινό σκυρόδεμα σε μια ιστορία φτιαγμένη από αντιπαλότητες και παγκόσμιους πολέμους. Αυτός ο περίφημος ελληνικός πολιτισμός έθρεψε την Αναγέννηση, τα γράμματα και τις τέχνες, τους κλασικούς μας του 18ου αιώνα και γονιμοποίησε τις ελίτ του ίδιου αυτού αιώνα που συντάραξαν τον κόσμο.
Η θέση της Ελλάδας είναι στο κέντρο της Ευρώπης, πρόκειται άλλωστε για μία από τις πιο ζωντανές και τις πιο λαμπερές εστίες της ευρωπαϊκής κουλτούρας : με πρόσωπα αξιοσημείωτα σε όλους τους τομείς, και όχι μόνο στην ποίηση, με μια πρωτότυπη σχολή ζωγραφικής που αρχίζει από τον Θεόφιλο και οδηγεί στον Τσαρούχη μέσω του Εγγονόπουλου, με φιλόσοφους όπως ο Κορνήλιος Καστοριάδης … Δείτε ποιοι μεταφράζονται στην Ελλάδα : ο Βερνάν, ο Φουκό και ο Ντεριντά• δείτε πού διαπλάθονται οι ελίτ : στον τομέα της ιστορίας, η E.H.E.S.S. (Ανώτατη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών) έχει παίξει μεγάλο ρόλο. Και θα βρείτε στην Ελλάδα μια γενιά αξιόλογων ιστορικών που συμμετέχουν στην ανανέωση του κλάδου.
Όλοι λοιπόν ψεύτες και κλέφτες τους οποίους πρέπει να υπερασπιστούμε γιατί εφηύραν κάποτε τη λέξη «δημοκρατία»; Υπάρχουν πολλά ακόμα πράγματα να βάλουμε στη ζυγαριά: η φιλοσοφία (α λα δυτικά), η ιστορία, το θέατρο… Υπάρχουν σήμερα σε αυτή τη χώρα άνδρες και γυναίκες από τους πιο καλλιεργημένους και τους πιο πολιτισμένους που γνωρίζω• δεν δέχομαι να τους βάζουν «βάρβαροι» στον πάγκο της Ευρώπης. Όσο για τους αξιοθρήνητους κομπιναδόρους, σε ποια χώρα δεν υπάρχουν, έχοντας διασπαθίσει δεκάδες δισεκατομμύρια ;
Το ερώτημα δεν είναι αν η Ελλάδα είναι περισσότερο ή λιγότερο ευρωπαϊκή: τα ίδια τα θεμέλια της Ευρώπης δεν υφίστανται χωρίς τον ελληνισμό.
Να θυμίσουμε πως η Ευρώπη ήταν μια πριγκίπισσα από τη Φοινίκη που απήχθη από Κρήτες προκαλώντας μία από τις πρώτες διαμάχες μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Η Ευρώπη έχει λοιπόν και ανατολίτικες ρίζες κι αυτός είναι ένας πολύ χρήσιμος μύθος σε αυτές τις εποχές διασταύρωσης των πληθυσμών.
Τσιμέντο της Ευρώπης δεν είναι οι τράπεζες και οι τραπεζίτες αλλά ένας πολιτισμός, και ο ελληνικός πολιτισμός είναι ένα από τα στοιχεία που μας ενώνουν• αλίμονο, υπάρχουν τόσο λίγα !
Vive la Grece ! Και ας μην αφήσουμε τεχνοκράτες να γονατίσουν φίλους και αδελφούς, πόσω μάλλον να τους ταπεινώσουν και να ταπεινώσουν κι εμάς.
* Ο κύριος Ετιέν Ρολάν είναι πρώην Διευθυντής της Γαλλικής Σχολής Αθηνών (E.F.A.) και Επίτιμος Καθηγητής Ελληνικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris I – Πάνθεον – Σορβόνη.
Το κείμενο αυτό είναι η απάντηση του κ. Ετιέν Ρολάν στο πρόσφατο δισέλιδο δημοσίευμα της «Monde» με τίτλο «Ελλάδα – Ευρώπη : η μεγάλη παρεξήγηση», όπου αμφισβητούνταν η ευρωπαϊκότητα της χώρας μας.
|
|
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
17 Φεβρουαρίου 2012 // 470 Comments »
Διαδηλώσεις υπέρ της Ελλάδας προετοιμάζονται σε ευρωπαϊκές χώρες το μεσημέρι του Σαββάτου με αφορμή την οικονομική κρίση και τα οξύτατα προβλήματα που προκαλεί στην ελληνική κοινωνία.
Όπως επισημαίνεται σε διαδικτυακό κάλεσμα προς το διεθνές κοινό, τα μέτρα που ψηφίστηκαν την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου επιβάλλουν μεγάλες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις ενώ προβλέπονται και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.
Οι Αγανακτισμένοι προσθέτουν ότι η Ελλάδα «χρησιμοποιείται σαν εργαστήριο πριν γενικευτούν αυτά τα μέτρα» τα οποία χαρακτηρίζονται κοινωνικά άδικα και αντιδημοκρατικά.
«Ο ελληνικός λαός χρειάζεται διεθνή αλληλεγγύη και ζητούν την υποστήριξή μας. Ας απαντήσουμε στο κάλεσμά τους. Είμαστε όλοι Έλληνες!», τονίζεται.
Οι διαδηλώσεις συμπαράστασης θα γίνουν το Σάββατο στις 14:00 τοπική ώρα.
Κινητοποίηση προγραμματίζεται ακόμη και στη Νέα Υόρκη το Σάββατο στις 14:00 στο πάρκο Ζουκότι όπου επί μήνες είχαν κατασκηνώσει τα μέλη του κινήματος Occupy New York.
Στον διαδικτυακό τόπο http://jesuisgrec.blogspot.com Ευρωπαίοι υπογράφουν κείμενο αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και ζητούν την ελληνική υπηκοότητα, θέλοντας να δηλώσουν τη συμπαράστασή τους.
Η πρωτοβουλία ξεκίνησε στη Γαλλία, όταν πολίτες ζήτησαν την ελληνική υπηκοότητα από την ελληνική πρεσβεία με το σύνθημα «Είμαι και εγώ Έλληνας».
Στο Facebook υπάρχει, μάλιστα, ομάδα που ονομάζεται: «We are all Greeks».
Newsroom ΔΟΛ
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
15 Φεβρουαρίου 2012 // No Comments »
Humanite: «Είμαστε Έλληνες μέσα από την αλληλεγγύη»
Κάλεσμα στήριξης του ελληνικού λαού, προς όλους λαούς της Ευρώπης καιεργαζόμενους, από τον διευθυντή της εφημερίδας Ουμανιτέ Πατρίκ Γιαρίκ.
Κάλεσμα προς όλους τους εργαζόμενους και όλους τους λαούς της Ευρώπης για την υποστήριξη του ελληνικού λαού, απηύθυνε ο διευθυντής της κομμουνιστικής εφημερίδας Ουμανιτέ (Humanite ) Πατρίκ Γιαρίκ ( Patrick Hyaric), ζητώντας την απευθείας δανειοδότηση της Ελλάδας από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1 %, όπως έκανε με τις ιδιωτικές τράπεζες.
«Είναι απαράδεκτο ότι στον 21 αιώνα, στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ο λαός που κληροδότησε στον κόσμο τις αρχές της δημοκρατίας, ποδοπατείται σήμερα από τις ευρωπαϊκές αρχές. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ότι μπορεί να αγνοηθεί η εθνική του κυριαρχία και ότι μπορεί να υπόκειται σε μια δημοσιονομική πειθαρχία και έλεγχο, ενώ οι χρηματοπιστωτικές αγορές και οι τράπεζες ληστεύουν με τα τοκογλυφικά επιτόκια. Αυτός ο μακάβριος χορός από τους γύπες της χρηματαγοράς θα πρέπει να σταματήσει. Θα πρέπει να τους κόψουμε τα φτερά, διαφορετικά θα επιτεθούν και σε άλλα θύματα στην Ευρώπη. Η λιτότητα που επιβάλλουν οδηγεί στην καταστροφή» λέει ο Πατρίκ Γιαρίκ και συνεχίζει :
«Με όλη μας τη δύναμη ας την απορρίψουμε ( τη λιτότητα ), τη στιγμή μάλιστα που και οι δύο ευρωπαϊκές συνθήκες που γράφτηκαν από τον Σαρκοζί και τη Μέρκελ, στοχεύουν στο να επιβληθούν σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση τα ακρώμια, που στραγγαλίζουν τον ελληνικό λαό.
Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και όλη η Ευρώπη, ας συσπειρωθούμε γύρω από μια απαίτηση, απλή και ρεαλιστική : Θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αναλάβει το ελληνικό χρέος δίνοντας κατευθείαν στη χώρα τα 130 δισ. που έχει ανάγκη, με το ίδιο επιτόκιο που έδωσε στις ιδιωτικές τράπεζες, ήτοι 1 %. Εάν δεν το κάνει θα είναι έγκλημα!»
Επισημαίνοντας τους κινδύνους μιας ακραίας λιτότητας και για τις άλλες χώρες, ο διευθυντής της Ουμανιτέ αναρωτιέται: « Και εάν στους επόμενους μήνες ή χρόνια, μας αντιμετωπίσουν και εμάς όπως τους Έλληνες, όπου με το ένα σχέδιο λιτότητας μετά το άλλο, οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν επιβάλει μια τρομακτική κοινωνική εκκαθάριση;»
Και καταλήγει, υπογραμμίζοντας :
«Ναι είμαστε Έλληνες μέσα από την αλληλεγγύη, γιατί αρνούμεθα να υποστούμε αύριο την ίδια δυστυχία που τώρα τους επιβάλλουν».
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
25 Ιανουαρίου 2012 // 4.840 Comments »
O Θόδωρος Αγγελόπουλος ήταν ο δημιουργός του «Θίασου», του «Μεγαλέξανδρου» και άλλων επικολυρικών ταινιών που έκανε γνωστή την Ελλάδα σε όλη την υφήλιο για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες. Ο κορυφαίος και πολυβραβευμένος διεθνής Έλληνας σκηνοθέτης με διακρίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος εγκατέλειψε τις σπουδές του στη Νομική Σχολή της Αθήνας και το 1961 έφυγε στο Παρίσι, όπου αρχικά παρακολούθησε στη Σορβόννη μαθήματα γαλλικής φιλολογίας και φιλμογραφίας, καθώς και μαθήματα εθνολογίας και στη συνέχεια μαθήματα κινηματογράφου στη Σχολή Κινηματογράφου IDHEC και στο Musee de l’ homme.
 |
| Σκηνή από την ταινία «Η Σκόνη του Χρόνου» |
Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1964 και μέχρι το 1967 εργάστηκε ως κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα Δημοκρατική Αλλαγή, μαζί με τον Βασίλη Ραφαηλίδη και την Τώνια Μαρκετάκη. Με τον κινηματογράφο άρχισε να ασχολείται το 1965 και το 1968 παρουσίασε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία, Εκπομπή, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Το 1970, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, Αναπαράσταση, κέρδισε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, καθώς και άλλες διακρίσεις στο εξωτερικό, και σηματοδότησε την αυγή του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Έκτοτε, οι ταινίες του έχουν συμμετάσχει σε πολλά διεθνή φεστιβάλ και έχει κερδίσει πολλά βραβεία, τα οποία τον καθιέρωσαν παγκοσμίως ως έναν από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του σύγχρονου κινηματογράφου.
Πολλά αφιερώματα που τιμούν τη δουλειά του Θόδωρου Αγγελόπουλου έχουν πραγματοποιηθεί σ’ όλο τον κόσμο. Έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας των Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, του Πανεπιστημίου X Ναντέρ (Nanterre) στο Παρίσι και του Πανεπιστημίου του Έσσεξ (Essex). Μαζί με τον Βασίλη Ραφαηλίδη υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος.
To 1998 στις Κάνες κατακτά τον Χρυσό Φοίνικα για την ταινία του “Αιωνιότητα και μια μέρα” κάνοντας ξανά την Ελλάδα περήφανη για τον πολιτισμό της.
«Φτιάχνουμε συνεχώς την ίδια ταινία»
 |
| Σκηνή από την ταινία «Το λιβάδι που δακρύζει» |
«Πιστεύω ότι όλοι φτιάχνουμε συνεχώς την ίδια ταινία. Είμαστε καταδικασμένοι να κάνουμε μόνο μια ταινία ή να γράψουμε μόνο ένα βιβλίο ή μόνο ένα ποίημα σε διάφορες εναλλαγές. Χάρη στην επανάληψη, γίνεται τραγούδι», είχε δηλώσει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος το 2008, κατά τη βράβευσή του με το χρυσό μετάλλιο του ιδρύματος Circulo de Bellas Artes στη Μαδρίτη.
O χρόνος
Για τη σχέση με το χρόνο είχε πει τα εξής: «Στην κινηματογραφική μου σύλληψη υπάρχει ένας χρόνος. Γι’ αυτό προσπάθησα να βάλω το παρελθόν στο ίδιο επίπεδο με το παρόν, σαν να μην υπήρξε καμία διακοπή, σαν να συνέβαιναν όλα στο παρόν».
«Εκείνο που με έκανε να θέλω να γίνω σκηνοθέτης ήταν το θέατρο»
«Η πρώτη ταινία που είδα», είχε δηλώσει το 2002 ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, «ήταν οι “Αγγελοι με λασπωμένα πρόσωπα” το 1946, στη Νίκαια του Πειραιά. Ηταν την ηρωική εκείνη εποχή που τα αγόρια πηδούσαν τη μάντρα του θερινού σινεμά για να δουν τον Χόμφρεϊ Μπόγκαρτ, τη Ρίτα Χαίηγουορθ, τον Γκάρι Κούπερ.
»Εκτοτε, είδα πολλές ταινίες, εκατοντάδες ταινίες. Από το πρωί μέχρι το βράδυ στο Ροζικλαίρ, στην Αλάσκα. Και προ παντός έβλεπα ταινίες αστυνομικές. Με τρελένανε τα βιβλία του Ντάσιελ Χάμετ. Ηθελα να γυρίσω αστυνομικές ταινίες. Εκείνο όμως που με έκανε να θέλω να γίνω σκηνοθέτης δεν ήταν ο κινηματογράφος, αλλά το θέατρο. Μια παράσταση που είδα με τον Αλέξη Μινωτή και την Κατίνα Παξινού. Ηταν η “Ηλέκτρα” του Ευριπίδη. Η Παξινού ήταν που με συγκλόνισε. Δεν ξεκίνησα από ανάγκη να εκφραστώ, εξηγεί. Εκφραζόμουν από 16 χρονών με ποιήματα και διηγήματα που δημοσιεύονταν στη Νέα Εστία».
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ, ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
20 Ιανουαρίου 2012 // 1.463 Comments »
Τις σοβαρές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία του ελληνικού πληθυσμού, με χαρακτηριστική την ιδιαίτερα ανησυχητική αύξηση της αυτοκτονικότητας, αποτυπώνουν ερευνητικά ευρήματα από τη Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη 1034 του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ).
Ιδιαίτερα κατά τον περασμένο μήνα, δεδομένης της συγκινησιακής φόρτισης της περιόδου των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, ο ψυχικός αντίκτυπος των γενικευμένων οικονομικών δυσκολιών εμφανίστηκε διογκωμένος. Φέτος φάνηκε κάτι να είχε αλλάξει ριζικά στην ατμόσφαιρα: η ελληνική πραγματικότητα της οικονομικής δυσπραγίας και της κοινωνικής απογοήτευσης και οργής βρέθηκε σε κραυγαλέα αντίθεση με το παραδοσιακά επιβεβλημένο εορταστικό κλίμα αυτών των ημερών.
Υπάρχει μια συλλογική φαντασίωση των γιορτών, με διάχυτο το χαρμόσυνο συναίσθημα, που προκαλεί μελαγχολία σε εκείνους που, για ποικίλους λόγους, αδυνατούν να την πραγματοποιήσουν. Η σύγκριση με αυτό το φαντασιακό ιδανικό των Χριστουγέννων γίνεται όμως αμείλικτη για όσους δεν μπορούν να προσφέρουν στους δικούς τους ανθρώπους -σε κάποιες περιπτώσεις- ούτε τα στοιχειώδη. Μέχρι σήμερα μιλούσαμε για ‘κατάθλιψη των γιορτών’, μια οιωνεί κατάθλιψη, μια κατάθλιψη, θα έλεγε κανείς, χωρίς πραγματική αιτία. Φέτος, όμως, μιλάμε για κατάθλιψη με αιτία: η οικονομική κρίση τείνει να γενικεύσει το καταθλιπτικό συναίσθημα, το άγχος και την απελπισία, συμπτώματα που παραπέμπουν στην κατάθλιψη ως κλινική οντότητα.
Την εικόνα αυτή επιβεβαιώνουν στοιχεία από τη Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη, καθώς η οικονομική κρίση και οι συνέπειές της αναφέρονται με ολοένα και αυξανόμενη συχνότητα στο πλαίσιο των αιτημάτων για ψυχολογική βοήθεια και υποστήριξη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με συγκριτικά στοιχεία του περιεχομένου των κλήσεων κατά το Δεκέμβριο του 2010 και το Δεκέμβριο του 2011, ο αριθμός όσων μιλούν για προβλήματα συνδεόμενα με την οικονομική κρίση παρουσιάζει ποσοστιαία αύξηση 69,5%, ενώ το ποσοστό στο οποίο εκφράζεται επιθυμία αυτοκτονίας έχει σχεδόν διπλασιαστεί, εμφανίζοντας ποσοστιαία μεταβολή 93,8%.
Την κρισιμότητα της κατάστασης υπογραμμίζει η συχνότητα στην οποία οι καλούντες αναφέρουν μη διαθεσιμότητα του γιατρού τους, με ποσοστιαία αύξηση 237%. Καθώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αδυνατεί να αντeπεξέλθει στο κόστος της ιδιωτικής θεραπείας, η υπερφόρτωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας του δημόσιου τομέα αποτελεί μια παράπλευρη συνέπεια της οικονομικής κρίσης, λόγω των αυξημένων αιτημάτων για θεραπευτική αντιμετώπιση προβλημάτων που απορρέουν ή πυροδοτούνται από τις υπέρογκες οικονομικές πιέσεις (κυρίως διαταραχών άγχους ή του φάσματος της κατάθλιψης).
Η οικονομική δυσχέρεια, αλλά και τα οικογενειακά και διαπροσωπικά προβλήματα που απορρέουν από αυτή, γίνονται πολύ πιο αισθητά κατά την περίοδο των γιορτών, που παραδοσιακά επιβάλλει τη σύσφιξη των οικογενειακών δεσμών και τις κοινωνικές επαφές. Εν μέσω δε γενικευμένης οικονομικής κρίσης, όταν επικρατεί το άγχος για ένα αβέβαιο μέλλον (με μόνη βεβαιότητα την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης), τα επιβεβλημένα πρότυπα εορτασμού και οι συνακόλουθες καταναλωτικά προσανατολισμένες προσδοκίες δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να προκαλούν -για όσους τουλάχιστον μπορούν ακόμα να διατηρούν τέτοιες προσδοκίες -στρες, εντάσεις και, τελικά, απογοήτευση. Για αρκετούς άλλους, των οποίων ο οικογενειακός προϋπολογισμός έχει συρρικνωθεί δραματικά ή ήδη βρίσκονται σε κατάσταση ανέχειας, η κατάσταση μπορεί να είναι πραγματικά απελπιστική.
Τις μέρες αυτές, που κατά κανόνα συνοδεύονται από ένα απολογισμό του χρόνου που πέρασε και από σχέδια και ελπίδες για τον καινούριο, πολλοί άνθρωποι καταμετρούν την απώλεια της εργασίας τους (που εκτός από πηγή εισοδήματος, σημαίνει επίσης έναν κύκλο κοινωνικών επαφών και έναν άξονα ορισμού της ίδιας της ταυτότητάς τους), χωρίς να έχουν να ελπίζουν σε κάτι καλύτερο για τον χρόνο που έρχεται. Τα οικονομικά αδιέξοδα και η αναπόφευκτη προοπτική ενός ακόμα πιο επαχθούς μέλλοντος, προκαλώντας αυξημένο στρες και αίσθημα απόγνωσης, μπορούν να οδηγήσουν -δεδομένης της ύπαρξης ανάλογου ψυχολογικού υπόβαθρου- ακόμα και σε κλινική κατάθλιψη.
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
6 Ιανουαρίου 2012 // 2.754 Comments »
ΑΘΗΝΑ 05/01/2012
“Να μην αναρωτιέστε τι μπορεί να κάνει η χώρα για σας, αλλά τι μπορείτε να κάνετε εσείς για τη χώρα σας”. Η μνημειώδης αυτή φράση του άλλοτε προέδρου των ΗΠΑ,
Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, βρίσκει εφαρμογή στην Ελλάδα της κρίσης- ήδη την αξιοποίησε ο Λουκάς Παπαδήμος. Τι θα σχολίαζε, άραγε, ο εμβληματικός αμερικανός πρόεδρος αν μιλούσε για τη σημερινή κρίση της Ελλάδας;
Η κρίση που ταλανίζει τη χώρα μας έχει ανοίξει το κουτί της Πανδώρας και πολλά απ’ όσα παθογενή κρύβαμε ή αρνούμασταν να αναφέρουμε βγήκαν στο φως. Μεταξύ άλλων- και με σημαίνοντα ρόλο- η εφαρμογή και η τήρηση των νόμων από όλους: τους πολιτικούς και τους πολίτες.
Μία ενδεικτική περίπτωση κακοδαιμονίας είναι η (μη) εφαρμογή των νόμων στην εκπαίδευση και δη στην τριτοβάθμια. Επί χρόνια πολλές προσπάθειες μεταρρύθμισης δεν τελεσφόρησαν και τελικώς παρέμειναν απλώς χαρτιά σε συρτάρια.
Το φαινόμενο, που τείνει να λάβει χαρακτήρα παράδοσης, επαναλαμβάνεται και σήμερα, καθώς σειρά πρυτάνεων αρνούνται -εμμέσως ή ευθέως- να εφαρμόσουν συγκεκριμένες προβλέψεις του νόμου Διαμαντοπούλου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Η Παιδεία στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται δικαίως πολύπαθη. Πέραν των όσων δεινών συμβαίνουν εντός των Ιδρυμάτων, ουκ ολίγες φορές η ένταση έχει μεταφερθεί και στους δρόμους, με σειρά επεισοδίων -με τη συμμετοχή των μονίμως πρόθυμων κουκουλοφόρων- να αμαυρώνουν την όποια προσπάθεια παραγωγικού διαλόγου για τη βελτίωση της λειτουργίας των ΑΕΙ- ΤΕΙ.
Το nooz.gr εντόπισε μία ομιλία του Τζον Κένεντι, σχετικά με μία ταραχώδη υπόθεση στο Πανεπιστήμιο του Μισισίπι, όταν τις πύλες του πέρασε για πρώτη φορά- τον Σεπτέμβριο του 1962- ένας μαύρος φοιτητής, ο Τζέιμς Μέρεντιθ, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων από τους λευκούς του Πανεπιστημίου και της περιοχής.
Ακολούθησαν αιματηρά επεισόδια, που οδήγησαν σε παρέμβαση από τον Κένεντι. Η ομιλία που απηύθυνε καταγράφηκε ως μία από τις σημαντικότερες του, καθώς -όπως ειπώθηκε- άλλαξε τον τρόπο προσέγγισης του Λευκού Οίκου ως προς τα πολιτικά δικαιώματα.
Στο τηλεοπτικό του μήνυμα, ο Κένεντι τόνισε μεταξύ άλλων: “Το Έθνος μας έχει θεμελιωθεί πάνω στην αρχή ότι η τήρηση του νόμου συνιστά την αιώνια προστασία της ελευθερίας και πως η περιφρόνηση του νόμου είναι ο πλέον σίγουρος δρόμος προς την τυραννία“.
Και πρόσθεσε: “Ο νόμος που υπακούμε περιλαμβάνει τις τελεσίδικες αποφάσεις των δικαστηρίων, καθώς και τη θέσπιση του από τα νομοθετικά μας Σώματα. Ακόμη και μεταξύ των νομοταγών πολιτών, είναι λίγοι οι νόμοι που γίνονται καθολικά αρεστοί, ωστόσο τους σέβονται και τους τηρούν”.
Και ο Κένεντι συνεχίζει σε μία ουσιώδη ανάλυση για την αναγκαιότητα τήρησης των νόμων σε μία συντεταγμένη κοινωνία:
“Οι Αμερικανοί είναι ελεύθεροι να διαφωνούν με το νόμο, αλλά όχι να τον παρακούν. Σε μια κυβέρνηση των νόμων και όχι των ανδρών, κανένας άνθρωπος, όσο σημαντικός ή ισχυρός κι αν είναι, κανένας όχλος, όσο απείθαρχος και θορυβώδης, δεν έχει το δικαίωμα να αψηφεί τις προβλέψεις των νόμων. Εάν αυτή η χώρα φτάσει κάποτε στο σημείο όπου κάθε άτομο ή ομάδα ατόμων, με τη βία ή την απειλή χρήσης βίας, θα μπορούσε να αψηφίσει τις εντολές των νόμων και του συντάγματος μας, τότε κανένας νόμος δεν θα σταθεί χωρίς αμφισβήτηση, κανένας δικαστής δεν θα είναι σίγουρος για τις αποφάσεις του και κανένας πολίτης δεν θα είναι ασφαλής από τους γείτονές του”.
Και καταλήγει, αναφερόμενος στην επίδικη υπόθεση, ότι μολονότι η κυβέρνηση δεν ήταν μέρος του προβλήματος, υποχρεώθηκε ο ίδιος να παρέμβει- να αναλάβει τις υποχρεώσεις του. “Αποδέχομαι την ευθύνη μου“, λέει χαρακτηριστικά.
“Υποχρέωσή μου κατά το Σύνταγμα και το καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν και είναι να εφαρμόζονται οι νόμοι και οι αποφάσεις με οποιοδήποτε μέσο είναι απαραίτητο, και με τη μικρότερη δυνατή καταστολή και κοινωνική αναταραχή που επιτρέπουν οι περιστάσεις”.
Οι παραπάνω επισημάνσεις του Κένεντι δεν έχουν εφαρμογή μόνον στα της Παιδείας, αλλά μπορούν να απαντηθούν σε σειρά περιστατικών που συνέβησαν στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια (όλα πασίγνωστα και με μεγάλη προβολή από τα ΜΜΕ), αποδεικνύοντας ότι η τήρηση των νόμων δεν είναι κάτι το αυτονόητο στην Ελλάδα- από το υψηλότερο μέχρι το χαμηλότερο σημείο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης.
Και τώρα πληρώνουμε το λογαριασμό… και την επίπονη επιβεβαίωση των λόγων του Κένεντι: “Η περιφρόνηση του νόμου είναι ο πλέον σίγουρος δρόμος προς την τυραννία”. Την τυραννία όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας.
Ο εμβληματικός πρόεδρος των ΗΠΑ ολοκλήρωσε το μήνυμα του καλώντας τους πολίτες σε νηφαλιότητα “ώστε να μπορούμε να σταθούμε ενωμένοι απέναντι στη μεγαλύτερη κρίση“. Αυτό κι αν ισχύει στην περίπτωση της χώρας μας, αλλά πόσοι είναι οι πρόθυμοι;
Η ομιλία Κένεντι
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ, ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
20 Δεκεμβρίου 2011 // 3.040 Comments »
Ημερομηνία δημοσίευσης: 18/12/2011
ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΔΕΔΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ*
Στις 900.000 φθάνουν πλέον επισήμως οι άνεργοι στην Ελλάδα, όπως τουλάχιστον καταγράφονται από τη δειγματοληπτική τριμηνιαία έρευνα του Εργατικού Δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Ο φόβος της ανεργίας διακατέχει τη συντριπτική πλειοψηφία των μισθωτών εργαζομένων, χωρίς να αφήνει αμέτοχους και τους εργαζόμενους στον πυρήνα της δημόσιας διοίκησης. Η πιθανότητα, άλλωστε, να χάσει την εργασία του στη διάρκεια ενός έτους ένας μισθωτός του ιδιωτικού τομέα προσεγγίζει το 40%.
Στην πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ για την κατάσταση που επικρατεί στις μεγάλες επιχειρήσεις, η απόλυση εργαζομένων υπήρξε η κύρια μέθοδος αντιμετώπισης της οικονομικής συγκυρίας, ενώ το ίδιο πρότυπο αναμένεται να ενταθεί στο προβλέψιμο μέλλον. Αντίστοιχη έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ αναφέρεται στην προοπτική να κλείσουν στο άμεσο μέλλον γύρω στις 100.000 μικρές επιχειρήσεις, ενώ αντίστοιχες εκτιμήσεις προκύπτουν από την έρευνα εμπορικών επιχειρήσεων που πραγματοποιεί κάθε χρόνο η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, της οποίας η ετήσια έκθεση εκδόθηκε και παρουσιάστηκε πριν λίγες ημέρες.
Με αναφορά στα επίσημα στατιστικά στοιχεία διαπιστώνουμε ότι μέσα σε έναν χρόνο η ελληνική οικονομία μείωσε την απασχόληση κατά 6,1 ποσοστιαίες μονάδες, ιστορικό ρεκόρ, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά για την παγκόσμια ιστορία. Κλάδοι που χτυπήθηκαν ιδιαίτερα, από τους κλάδους που απασχολούν περισσότερους από 100.000 εργαζόμενους, είναι η μεταποίηση, οι κατασκευές και ο χώρος της εκπαίδευσης, ο οποίος εμφανίζει μείωση σε ποσοστό 5,5%. Από τους μικρότερους σε απασχόληση κλάδους έχουν πληγεί ιδιαίτερα η διαχείριση ακίνητης περιουσίας, τα ορυχεία – λατομεία, η απασχόληση στον ηλεκτρισμό και στο φυσικό αέριο, στην ύδρευση και στην επεξεργασία αποβλήτων, στην ενημέρωση και επικοινωνία και η απασχόληση σε νοικοκυριά, καθώς η οικονομική ανέχεια και η ανεργία της πρώην εργαζόμενης γυναίκας καθιστούν πολυτέλεια την προσφυγή στις υπηρεσίες οικιακής καθαριότητας και φροντίδας.
Το εμπόριο φαίνεται να ανθίσταται και να συντηρεί ακόμα τον κύριο όγκο εργαζομένων σ΄αυτό, αν και το μέλλον μοιάζει σκοτεινό. Στις μεγάλες Α.Ε. και ΕΠΕ του χώρου η απασχόληση μειώθηκε αναλογικά με ταχύτερους ρυθμούς, παρά στις ατομικές επιχειρήσεις, αλλά, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, το κύριο αίτιο της μείωσης ήταν το κλείσιμο των επιχειρήσεων και δευτερευόντως οι απολύσεις.
Είναι προφανές ότι η κρίση μεταβάλλει τη μορφή έκφρασής της: ήδη έχουμε περάσει σε εκτεταμένη κρίση απασχόλησης, η οποία οφείλεται στην αποδιάρθρωση του ισχνού παραγωγικού ιστού της οικονομίας. Με μεγάλη συνέπεια η πολιτική των μνημονίων και των παραφυάδων τους επιταχύνει την κατάρρευση της πραγματικής οικονομίας, αποκαλύπτοντας τα τραγικά σφάλματα οικονομικής πολιτικής κυβερνώντων, αλλά και του επιχειρηματικού κόσμου, εδώ και δεκαετίες.
Η ανάγκη άμεσης παραγωγικής ανασυγκρότησης προκύπτει ως στοίχημα ζωής ή θανάτου πλέον. Και το στοίχημα δεν είναι μεταφορικό: για πολλούς από μας, φοβάμαι τους περισσότερους, μπορεί να γίνει κυριολεκτικό.
Είναι δεδομένο ότι κάθε μέτρο που έχει ληφθεί τα τελευταία δύο χρόνια, ιδιαίτερα όσα προέκυψαν από το Μνημόνιο, βυθίζει την ελληνική οικονομία σε όλο και μεγαλύτερη ύφεση και αποδιαρθρώνει την παραγωγική της βάση, ενώ αποτυγχάνει να προσεγγίσει καν τους δημοσιονομικούς του στόχους. Είναι δεδομένο ότι τα ήδη δρομολογημένα μέτρα, ανεξάρτητα αν ληφθούν από τη σημερινή κυβέρνηση ή μια κυβέρνηση Ν.Δ. – προθύμων μετά τις εκλογές, θα οδηγήσουν σε επιτάχυνση και όχι σε ανάσχεση της ύφεσης. Η σημερινή ύφεση τού -6% δεν θα μειωθεί στο -3,5% για το 2012 (προβλέψεις ΔΝΤ), όταν η αγοραστική δύναμη συρρικνώνεται και οι απολύσεις θα επεκταθούν και στον δημόσιο τομέα της οικονομίας.
Και να προσθέσω άλλο ένα δυσοίωνο στοιχείο: Η μείωση των καταθέσεων ταμιευτηρίου δεν οφείλεται στον μαζικό εκπατρισμό όσο στην κινητοποίηση των αποταμιεύσεων του παρελθόντος, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τρέχουσες ανάγκες. Οι αντοχές που δίνει ο λογαριασμός καταθέσεων αναμένεται να εξαντληθούν μέσα στον επόμενο χρόνο. Η ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, για την οποία τόσο μελάνι, δάκρυ και αίμα χύνεται, έχει υπονομευθεί, από την ίδια την πολιτική που προσπαθεί να την προστατεύσει.
Σας μαύρισα την ψυχή, πρωί της Κυριακής, για άλλη μια φορά. Τα πρωινά της Κυριακής, όταν ήμουν νήπιο στον Βόλο, ήταν η στιγμή του παραμυθιού της τοπικής εφημερίδας «Ταχυδρόμος». Περίμενα πώς και πώς να μου το διαβάσει ο πατέρας μου, μετά το πρωινό άναμμα της ξυλόσομπας. Θα σας αφήσω, λοιπόν, με έναν μύθο. Έναν μύθο του Αισώπου. Τον ανακάλεσα προσφάτως αλλού και ένα βιντεάκι -μια συνέντευξη ενός χρηματιστή στο BBC- ήρθε να τον επιβεβαιώσει. Ο μύθος του σκορπιού και του βάτραχου. Όταν ο σκορπιός πείθει τον βάτραχο να τον μεταφέρει στην πλάτη του για να περάσει ένα ποταμάκι -με το επιχείρημα «μα πώς θα σε τσιμπήσω, αφού θα πνιγώ και εγώ»- και παρ’ όλ’ αυτά τον τσιμπάει καταμεσής του ποταμού, απαντάει στην κραυγή αγωνίας του βάτραχου (“Γιατί το έκανες αυτό; Τώρα θα πεθάνουμε και οι δύο”) με τη φράση «είναι στη φύση μου».
Δυστυχώς, ζούμε την εποχή του καπιταλισμού της αυτοκαταστροφής. Το ερώτημα είναι αν θα τον καταστρέψουμε, πριν μας καταστρέψει.
* Ο Απ. Δεδουσόπουλος διδάσκει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Posted in ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
